componist
* Pesaro (Italië) 29-02-1792
† Parijs 13-11-1868
Gioacchino Antonio Rossini was duidelijk in de wieg gelegd voor een muzikale loopbaan. Zijn vader was de stedelijke trompettist, hoornist en slachthuiscontroleur. Zijn moeder operazangeres. Al vroeg toonde hij een uitzonderlijke muzikale begaafdheid. Hij begon in 1804 met zijn eerste muziekonderricht, bij Prinetti (onbekend) en bij Angelo Tesci in Bologna. Op zijn veertiende is hij al repetitor, begeleider en zanger van operagroepen. Onder leiding van Padre Stanislas Mattei begint zijn systematische muziekstudie aan het Liceo Musicale, (piano, cello, contrapunt). Toen al componeerde hij opera's, waarvan La Cambiale di Matrimonio (1810) in Venetië hem voor het eerst erkenning bracht.
Vanaf deze periode componeerde hij aan een stuk door en met uitzonderlijk gemak, meestal in bijzonder korte tijd, de ene opera na de andere.
Tussen 1810 en 1829 waren er al 37. Soms waren dit oudere werken die hij tot een nieuwe opera’s herschreef. Zijn debuut als operacomponist had hij in Venetië, met zijn eenakter in het buffo - genre La Scala di Seta (1912) met daarin de ouverture waarin hij zijn beroemd geworden crescendo toepaste. In 1813 komt hij met het melodramma erioco, Tancredi, met de aria. Di tanti palpiti, zijn eerste opera seria, waarmee hij roem oogst. En in datzelfde jaar ook nog met L’Italiana in Algeri.
In 1815 ging hij naar Napels waar hij een contract aanging met de impresario Domenico Barbaja, die hier het Teatro San Carlo en het Teatro Del Fondo beheerde. Rossini verplichtte zich daarbij om twee opera's per jaar te leveren. In 1816 was de première van zijn opera seria Otello, en de première van zijn in dertien dagen tijd gecomponeerde opera buffa, Il barbiere di Siviglia. In 1822 trouwde Rossini met de zangeres Isabella Colbran (van wie hij in 1837 scheidde). Samen reisden zij naar Wenen. Hier dirigeerde hij zijn eigen werk, waarmee hij groot succes oogstte.
In 1823 wijkt Rossini uit naar Londen (waar niets gecomponeerd werd), om zich ten slotte in Parijs te vestigen. In 1824 neemt hij hier de leiding van het Théâtre Italien op zich, tot dit door zijn wanbeheer aan de rand van de afgrond staat. Doch zijn succesvolle composities voor dit theater bezorgden hem in 1826 de benoeming tot Premier Compositeur du Roi en Inspecteur-général du Chant en France, met daarbij een jaargeld van 20.000 francs. Uit die periode stamt de opera Guillaume Tell, die koel werd ontvangen en pas na langere tijd de plaats kreeg die het verdiende. Met dit werk, met haar populaire ouverture werd het het begin van de ontwikkeling van de grand opéra ingezet, waarmee de glansperiode van de romantische opera in Frankrijk begon.
Op zijn 37ste jaar besluit Rossini plots dit actieve leven vaarwel te zeggen en zijn eigen roeping te volgen, niets doen. De 39 jaren die hem nog resten componeert hij precies één belangrijk werk, het Stabat Mater (eerste opvoering Parijs 07-01-1842). In 1846 trouwt hij met Olympe Pélissier. Vanaf 1850 begint zijn gezondheid hem in de steek te laten. In 1855 gaat hij voorgoed in Parijs wonen. Voor de rest doodt hij zijn tijd met financiële speculaties, mondaine salonbezoeken, en achter menig keukenfornuis (Rossini is één der grootste meesterkoks van de geschiedenis ! ). Hij sterft op 13 november 1868.
We kunnen Rossini zeker een fenomeen noemen. Hij was een typische 18e eeuwse musicus, met muziek, waarin opvallende melodieën - rijkdom, ritmiek en coloratuur te vinden is. Hij had weinig affiniteit met de in zijn tijd opkomende romantiek. Zo is er La Cenerentola (1817) een sprookjesopera, maar het rationalisme van de 18de eeuw vinden we terug in de door Rossini geïnspireerde libretto en de muziek. Zijn opera seria zijn voor een groot deel vergeten, maar gebleven zijn zijn opera buffa. Vooral Il barbiere di Siviglia.
Zijn werk is altijd Italiaans gebleven, alleen Le Comte Ory (1828) is meer Frans. Omdat zijn aandacht voor de instrumentatie ten koste zou gaan van het zuivere bel canto kreeg hij in Italië de bijnaam ‘Il Tedesco’ (de Duitser), maar latere generaties bewonderden het evenwicht dat Rossini tussen deze beide heeft weten te bereiken. Italiaanse, Franse, Oostenrijkse en Duitse theaters bewonderden hem. De manier waarop hij zijn werk organiseerde, werd overgenomen en gekopieerd door velen uit zijn omgeving. Beethoven en Schubert benijdden hem, tot Rossini het plotseling voor gezien hield.
Misschien was de rede zijn verhuizing van Napels naar Parijs, waar door de revolutie in 1830 zijn relatie met de opera vertroebelde. Bovendien zag hij dat de smaak van het publiek veranderde, en was het te moeilijk voor hem om zich aan te passen. Zeker was dat hij uitgeblust was. Bovendien was hij rijk genoeg om voor de rest van zijn leven te rentenieren. Men zegt dat Rossini een ongeëvenaarde luiheid bezat, het gerucht doet de ronde dat wanneer er een muziekblad uit bed viel (hij componeerde uitsluitend in bed!), hij liever de aria herschreef, dan het blad te moeten oprapen
Opera`s
Demetrio e Polibio (1806)
Première. Rome (Teatro Valle) op 18-05-1812
La Cambiale di Matrimonio (1810)
Première. Venetië (Teatro San Moisè) op 03-11-1810
L'Equivoco Stravagante
Première. Bologna (Teatro del Corso) op 26-10-1811
L'Inganno Felice
Première. Venetië (Teatro San Moisè) op 08-01-1812
Ciro in Babilonia (ofwel La Caduta di Baldassare)
Première. Ferrara (Teatro Comunale) op 14-03-1812
La Scala di Seta
Première. Venetië (Teatro San Moisè) op 09-05-1812
La Pietra del Paragone
Première. Milaan (Teatro alla Scala) op 26-09-1812
L'Occasione fa il Ladro (ofwel Il Cambio della Valigia)
Première. Venetië (Teatro San Moisè) op 24-11-1812
Il Signor Bruschino (ofwel Il Figlio per Azzardo)
Libretto van Giuseppe Maria Foppa
Opera Buffa met ouverture in 1 akte.
Plaats en tijd. Huis van Herrn Gaudenzio.
Première. Venezie (Teatro San Moisè) op 27-01-1813
Tancredi
Libretto van Gaetano Rossi, gebaseerd op Voltaires Tancrèdi.
Opera Buffa (erioco) in 2 aktes.
Plaats en tijd. Syracuse, in 1005.
Première. Venetië (Teatro La Fenice) op 06-02-1813
L'Italiana in Algeri
Libretto van Angelo Anelli.
Opera Buffa met ouverture in 2 aktes.
Plaats en tijd. Algerije,eind 17e begin 18e eeuw.
Première. Venetië.(Teatro di San Benedetto) op 22-05-1813.
Aureliano in Palmira
Première. Milaan (Teatro alla Scala) op 26-12-1813
Il Turco in Italia
Libretto van Felice Romani gebaseerd op het libretto van Caterino Mazzolà.
Opera Buffo in 2 aktes.
Plaats en tijd. Napels, begin 19e eeuw.
Première. Milaan (Teatro alla Scala) op 14-08-1814.
Sigismondo
Première. Venetië (Teatro La Fenice) op 26-12-1814
Elisabetta Regina d'Inghilterra
Première. Napels (Teatro San Carlo) op 04-10-1815
Torvaldo e Dorliska
Première. Rome (Teatro Valle) op 26-12-1815
Il barbiere di Siviglia (ofwel Almaviva)
Libretto van Cesare Sterbini naar het blijspel Le Barbier de Séville ou la Précaution inutile van Pierre - Augustin Caron de Beaumarchais.
Opera buffa met ouverture in 2 aktes.
Plaats en tijd. Sevilla 18e eeuw.
Première. Rome (Teatro Argentina) op 20-02-1816
La Gazzetta (ofwel Il Matrimonio per Concorso)
Première. Napels (Teatro de' Fiorentini) op 26-09-1816)
Otello (ofwel Il Moro di Venezia)
Libretto van Francesco Berio di Salsa naar William Shakespeares Othello.
Opera Buffa in 2 aktes.
Plaats en tijd. Venetië midden 15e eeuw.
Première. Napels (Teatro Del Fondo) op 04-12-1816
La Cenerentola (ofwel La Bontà in Trionfo)
(assepoester, of de triomf van de deugd)
Libretto van Jacopo Ferreti, gebaseerd op het sprookje Cendrillon ou La petite pantoufle van Charles Perrault. Opera in 2 aktes.
Plaats en tijd. Oud paleis van Don Magnifico en het slot van Don Ramiro, sprookjestijd.
Première. Rome (Teatro Valle) op 25-01-1817.
La Gazza Ladra (de stelende ekster)
Libretto van Giovanni Gherardini, gebaseerd op La pie voleuse of La servante de Palaiseau door Théodore Baudouin d`Aubigny en Louis-Charles Caigniez
Opera semiseria met een ouverture en 2 aktes.
Plaats en tijd. Napels, begin 19e eeuw.
Première. Milaan (Teatro alla Scala) op 31-05-1817.
(Rossini heeft nog meerder malen de muziek veranderd, in 1818, 1819, 1820, en in 1866)
Armida
Première. Napels (Teatro San Carlo) op 11-11-1817
Adelaide di Borgogna (ofwel Ottone, Re d'Italia)
Première. Rome (Teatro Argentina) op 27-12-1817
Mosè in Egitto
Libretto van Andrea Leone Tottola, naar de tragedie L`Osiride van Francesco Ringhieri.
Opera in 3 aktes.
Plaats en tijd. Egypte,oudtestamentische tijd.
Première. eerste versie. Napels (Teatro San Carlo) op 05-03-1818
Première. tweede versie. Napels (Teatro San Carlo) op 07-03-1819
Adina, o Il Califfo di Bagdad (1818)
Première. Lissabon (Real Theatro de S. Carlos) op 22-05-1826
Riccardo e Zoraide
Première. Napels (Teatro San Carlo) op 03-12-1818
Ermione Première.
Napels (Teatro San Carlo) op 27-03-1819
Eduardo e Cristina
Première. Venetië (Teatro San Benedetto) op 24-04-1819
La Donna del Lago
Première. Napels (Teatro San Carlo) op 24-09-1819
Bianca e Falliero (ofwel Il Consiglio dei Tre)
Première. Milaan (Teatro alla Scala) op 26-12-1819
Maometto Secondo
Première. Napels (Teatro San Carlo) op 03-12-1820
Matilde di Shabran
Première. Rome (Teatro Apollo, Rome ) op 24-02-1821
Zelmira
Première. Napels (Teatro San Carlo) op 16-12-1822
Semiramide
Première.Venetië (Teatro la Fenice) op 03-02-1822
Il Viaggio a Reims (ofwel L'albergo del Giglio d'oro)
Libretto van Guiseppe Luigi Balocchi
Opera in een akte.
Plaats en tijd. Plombière, Frankrijk, begin 19e eeuw.
Première. Parijs (Théâtre Italien) op 19-06-1825
Le Siège de Corinthe
Libretto (Italiaans)
L'assedio di Corinto
Première. Parijs (Théâtre de l'Académie Royale de Musique) op 09-10-1826
Moïse et Pharaon (ofwel Le passage de la Mer Rouge)
(Franse versie van Mosè in Egitto)
Libretto van Guiseppe Luigi Balocchi en Victor - Joseph Etiënne de Jouy naar het libretto van de Italiaanse versie (Frans)
Opera in 4 akten.
Plaats en tijd. Egypte,oudtestamentische tijd.
Première. Parijs (Théâtre de l'Académie Royale de Musique) op 26-03-1827
Le Comte Ory
Libretto (Frans)
Première. Parijs (Théâtre de l'Académie Royale de Musique) op 20-08-1828
Guillaume Tell
Libretto van Etiènne de Jouy, H.l.F.Bis, en Armand Marrast, naar het werk van Friedrich Schiller. (Frans)
Opera in 4 akten
Plaats en tijd. Zwitserland, Kanton Uri. 13/14e eeuw.
Première. Parijs (Théâtre de l'Académie Royale de Musique) op 03-08-1829
Ivanohè
Libretto van Emile Deschamps en Gabriel-Gustave de Eally
Opera in 3 akten
Plaats en tijd.
Première.
L'ape musicale
Roberto Bruce
