Henze - Hans Werner Henze

Hans Werner Henze.jpg

componist


* Gütersloh, Westfalen (Duitsland) 01-07-1926
† Dresden, 27-10-2012

Hans Werner Henze, geboren op 01-07-1926 in Gütersloh, Westfalen (Duitsland) werd de afgelopen decennia in het academisch getinte Duitse muziekklimaat vaak gezien als een buitenstaander. De eerste 20 jaar van zijn leven bracht hij door in Duitsland, met toen nog een fascistisch dictatoriaal regime. Hij was in dienst bij het Duitse leger tijdens de jaren 1940 - 1945.

Na de oorlog nam hij zijn muziekstudie weer op. Hij werkte in Heidelberg en Darmstadt. Na zijn opleiding bij Wolfgang Forter en René Leibowitz werkte hij in 1948 en 1949 als muzikaal leider aan het het Duitse theater van Heinz Hilpert in Konstanz, en in Wiesbaden. Zijn eerste compositie, een kamerconcert kwam uit in 1946.

In de jaren vijftig nam hij afstand van het opkomende serialisme rond  'Darmstadt'. In 1953 vestigde Henze zich in Italië en bleef hier 9 jaar, eerst op het eiland Ischia, ( vulkanische eiland met zijn 789 m hoge Monte Epomeo) en daarna in Napels. Hier schreef hij zijn 2 opera`s König Hirsch en Der Prinz von Homburg, plus het ballet Undine, bestaande uit 3 akten.

In 1963 verhuisde hij naar Rome, en Castel Gandolfo. Drie jaar later ging hij omdat hij tevens wijnboer was in Marino wonen, een stadje ten zuiden van Rome. Naast de bezigheden die hij hiermee had schreef hij Elegy for Young Lovers en The Bassarids, beiden in samenwerking met W.H. Auden, en de komische opera Der Junge Lord naar het libretto van Ingeborg Bachmann. We come to the River en The English Cat maaktte hij allebei met Edward Bond.
Hij schreef Orpheus, een volledig ballet, en een vrije versie van Monteverdi's Ritorno d'Ulisse.

Ten slotte maakte hij Das Verratene Meer en Venus und Adonis beiden naar libretto's van Hans-Ulrich Treichel. Voor het Salzburg Festival van 2003 werkte Hans Werner Henze aan een opera, L'Upupa oder Der Triumph der Sohnesliebe naar zijn zelf geschreven libretto. De 4 symfonieën, nr. 7-10, geschreven na 1993 vallen onder het genre van de traditionele Duitse symfonieën van de 19e en 20e eeuw. Zij kregen internationale erkenning.

De 10e werd voor de eerste keer opgevoerd op het Lucern Festival door het Birmingham Symphony Orchestra o.l.v. Sir Simon Rattle. Henze, beschikt inmiddels over een omvangrijk oeuvre, 10 symfonieën, een fors aantal orkestwerken met solist, een grote diversiteit aan kamermuziek en talrijke opera's. In het festival zijn composities uit alle fasen van zijn carrière te beluisteren, waarbij in het bijzonder de werken uit de laatste tien jaar een opmerkelijke schoonheid en vitaliteit laten horen.

 

Henze laat in zijn muziek duidelijk merken niet te willen vernieuwen om de vernieuwing. Hij bleef herkenbare menselijke gevoelens in zijn muziek centraal stellen, met een sterk maatschappelijke verbintenis. Dat hij niet heeft gekozen voor de intellectueel getinte vernieuwingsdrang heeft het succes van zijn werk nooit in de weg gestaan (veel hedendaagse componisten maakten die keuze wel). De neoromantische elementen van Henze's muziek en de grote lyrische kwaliteiten zijn geliefd bij de grote instituten in de muziekwereld. Symfonie orkesten, topdirigenten en operahuizen spelen graag zijn werk. Door de decennia heen werd zijn zinnelijke expressiviteit door het publiek steeds met enthousiaste ontvangen.

 

opera's  


Das Wundertheater
(1949 Heidelberg, - 1965 Frankfurt / Main)

Ein Landarzt (1951 Hamburg. Als radio opera)  

Boulevard Solitude
(1952 Hannover)
Libretto van Grete Weil en Walter Jickisch, naar de roman van Manon Lescaut van Abbé Prévost.
Lyrische opera in zeven scènes.
Plaats en tijd. Frankrijk, heden.
Première. Hannover, (Landestheater) op 17-02-1952.  

Das Ende einer Welt
(1953 Hamburg. Als radio opera)

König Hirsch
(1956 Berlijn, herzien in 1962 tot  Il Re cervo 1956 Berlijn)
Libretto van Heinz von Cramer, naar de tragikomedie van Carlo Gozzi.
Opera in drie aktes.
Plaats en tijd. Zuidelijke omgeving tussen bos en zee, een soort Venetië, sprookjestijd.
Première. Berlijn, (Städtische Oper) op 24-09-1956. (verkorte versie)
Première. Stuttgart (Württembergischen Staastheater, Groβes Haus) op 07-05-1985 (originele versie)
Première. Kassel (Staats-theater) op 10-03-1963 (tweede versie onder de titel Il Re cervo.  

Der Prinz von Homburg (1960 Hamburg)
Libretto van Ingeborg Bachmann Kleists, naar het toneelstuk Der Prinz von Homburg van Heinrich von Kleist
Opera in 3 aktes.
Plaats en tijd.
Première. Hamburg (Staatsoper) op 22-05-1960

Elegy for Young Lovers
(Elegie für junge Liebende, 1961 Schwetzingen)

Der junge Lord
(1965, Berlijn n. I. Bachmann 1965, Berlijn)
Libretto van Ingeborg Bachmann, naar het sprookje `Der Affe als Mensch van Wilhelm Hauff`.
Komische opera in drie akten.
Plaats en tijd. Hülsdorf-Gotha 1830.
Première. Berlijn, (Deutsche Oper) op 07-04-1965.  

Die Bassarids
(1966) Salzburg
Libretto van Wysten Hugh Auden en Chester Kallman, naar Euripides
Opera seria met intermezzo in een akte.
Plaats en tijd. Het Koninklijk paleis in Thebe en de berg Kytheron, mythische tijd.
Première. Salzburg (Groβes Festspielhaus) op 06-08-1966  

La Cubana oder Ein Leben für die Kunst
(1975 München).  

We Come to the River (1976 Londen)
Libretto van Edward Bond.
Opera in twee akten.
Plaats en tijd. Imaginaire Imperium, onbepaald tegenwoordige tijd.
Première. Londen, (Govent Garden) op 12-07-1976.  

Pollicino
(1980 Montepulciano) ( Klein Duimpje)
Libretto van Giuseppe Di Leva naar sprookjes van Collodi, Grimm en Perrault Favola
per musica in negen aktes.

The English Cat
(1983 Schwetzingen)
Libretto van Edward Bond, naar `De ontboezemingen van een Engelse kat` van Honoré de Balzac.
Opera, verhaal voor zangers en instrumentalisten.
Plaats en tijd. Londen,1900.
Première. Schwetzingen,(Schloβtheater) op 02-06-1983.

Robert, der Teufel
(1985 jeugdopera)  

Das verratene Meer (1990 Berlijn)
Libretto van Hans - Ulrich Treitel, naar de roman Gogo No Eiko (De zeeman die de zee verraadde) van Yukio Mishima.
Opera, muziekdrama.
Plaats en tijd. Japan, 20e eeuw.
Première. Berlijn, (Deutsche Oper) op 05-05-1990.

Venus und Adonis
(1997 München)
Libretto van Hans - Ulrich Treitel.
Opera in een akte.
Plaats en tijd. Landschappen in het heden en de antieke wereld.
Première. München, (Bayerische Staatsoper) op 11-01-1997.