Berg - Alban Berg

Alban Berg.jpg

componist

* Wenen 09-02-1885      
† Wenen 24-12-1935

Al op zijn 15e jaar schreef Alban Berg zijn eerste composities. Hij studeerde rechten en muziekgeschiedenis aan de universiteit in Wenen, en vanaf 1904 had hij privé les in muziektheorie en muziekcompositie bij Schönberg. In het begin van zijn carrière volgde hij de weelderige stijl van Mahler, kenmerkend voor de Europese componisten uit het begin van de 20e eeuw.

In 1911 beëindigde hij zijn studie bij Schönberg, maar hij voelde zich voor de rest van zijn leven met hem verbonden. Van 1918-1921 werkte Alban Berg mee aan `Verein für musikalische Privataufführungen` opgericht door Schönberg, en nam hij de controversiële stijl van Arnold Schönberg over. Hij begon muziek uit toonreeksen te componeren. Hierbij worden alle 12 noten van de chromatische toonladder zo gebruikt dat er geen enkele noot belangrijker is dan de andere, waardoor er geen tooncentrum meer bestaat om de muziek in `C`, in `F` kruis of wat dan ook te verankeren.

Zowel in zijn gewone leven en in zijn werk was er de hang naar getallenmystiek. Aan de hand van zijn eerste astma aanval op 23-07-1900 stelde hij vast dat 23 zijn lots-getal was. In het Weense kunstenaarsmilieu ontmoette hij o.a. Gustav Mahler, Karl Kraus en Adolf Loos. Ook maakte hij hier kennis met Helena Nahowski, zijn latere vrouw. 

In 1922 zorgde Berg zelf voor de uitgave van een pianobewerking van de opera Wozzeck (financieel ondersteund door Alma Mahler). In 1923 werden zijn composities gecontracteerd door de Wiener Universal Edition. Hij werd in 1930 lid van de Pruisische Academie van de kunsten. Voor zijn maîtresse schreef hij een Lyrische Suite die een liefdesboodschap bevat in een cryptische getalcode. Zijn laatste werk componeerde hij in 1935, een Vioolconcerto, `gedachtenis van een Engel`, gewijd aan Manon Gropius, de dochter van Alma Mahler en Walter Gropius.

Op 24-12-1935 stierf hij aan een bloedvergiftiging.  

Opera`s 

Wozzeck (1922)
Libretto van Alban Berg gebaseerd op het drama van Woyzeck van Georg Büchner.
Opera in 3 aktes.
Plaats en tijd.Kleine stad in Duitsland, omstreeks 1820. 
Première. Berlijn (Staatsoper) op 14-12-1925.  

Lulu (1935) (WP-1937)
Libretto van Alban Berg gebaseerd op de tragedies Der Erdgeist en Die Büchse der Pandora van Frank Wedekind. Opera in 3 aktes.(derde bedrijf aangevuld door Friedrich Cerha 1926)
Plaats en tijd. eerste + tweede bedrijf in Duitsland, derde in Parijs en Londen eind 19e eeuw.
Première onvoltooide versie, Zürich (Stadttheater) 02-06-1937. 
Première voltooide versie, Parijs  (Opéra) 24-02-1979.   
 

Andere werken  

Orkestwerken Drei Orchesterstücke (1914)
Kamermuziek Lyrische Suite für Streichquartett (1917)
  Kammerkonzert (1923)
  Vioolconcert (1935)
Pianowerken Pianosonate (1908)
Liederen