Wozzeck

Alban Berg

(Brussel 29-03-1995 / De Munt / La Monnaie)

Libretto van Alban Berg gebaseerd op het drama van Woyzeck van Georg Büchner.
Opera in 3 aktes.
Plaats en tijd.Kleine stad in Duitsland, omstreeks 1820. 
Première. Berlijn (Staatsoper) op 14-12-1925. 

Inhoud

Akte I
Terwijl de Kapitein door Wozzeck wordt geschoren plaagt hij hem. Wozzeck is het eens met alles wat de Kapitein zegt, alleen niet als hij zegt dat Wozzeck die ongetrouwd samenwoont met een vrouw, en een kind heeft, geen morele principes heeft. Wozzeck antwoord, dat alleen rijken zich deze principes kunnen veroorloven.

Later, als Wozzeck samen met zijn vriend Andres riet aan het snijden is, krijgt hij een visioen en de hele wereld staat voor hem in lichterlaaie, ook hoort hij ondergrondse geluiden. Thuis kijkt Marie door het raam naar een groep voorbij marcherende soldaten. De tamboer-majoor trekt in het bijzonder haar aandacht. Als Wozzeck binnenkomt en haar vertelt over zijn hallucinaties, schrikt zij zo dat zij naar buiten holt.

Wozzeck verteld zijn verhaal de volgende dag aan de dokter, die hem gebruikt als proefkonijn voor zijn bizarre voedsel experimenten. Wozzeck mag al maanden alleen maar bonen eten. De dokter is zeer tevreden, want volgens hem is de hallucinatie het gevolg van zijn experimenten. Eenzijdig voedsel veroorzaakt geestesziekte.
Hij hoopt met deze uitvinding roem te verwerven en ziet hierin voor zichzelf een gouden toekomst weggelegd.
Marie is intussen bezweken voor de avances van de tamboer majoor.
Akte II 
De dokter en de kapitein plagen Wozzeck met de ontrouw van Marie. Hij gaat naar huis om haar te ondervragen en bedreigt haar met een mes, wat hij echter niet gebruikt. Hij volgt haar stiekem naar een drukke kroeg, en ziet haar dansen met de tamboer-majoor. Net als hij wil aanvallen stoppen zij met dansen en gaan uiteen. Alleen en verscheurd blijft hij achter.

Plotseling staat er een Nar bij hem, die verteld dat het ogenschijnlijk vrolijke tafereel wat ze net gezien hebben eigenlijk druipt van het bloed. De in de war geraakte geest van Wozzeck raakt geobsedeerd door het beeld van het bloed. Later, terug in de kazerne raakt hij in gevecht met de tamboer-majoor, en Wozzeck wordt neergeslagen.
Akte III 
Samen met Marie, die vol schuldgevoelens zit wandelt Wozzeck `s nachts door de velden. Een bloedrode maan verschijnt als Wozzeck zijn mes trekt en Marie doodsteekt. Terug in de herberg danst en amuseert hij zich met Margret. Maar men merkt zijn met bloed bevlekte handen op. Als iedereen naar hem toekomt, vlucht hij het bos in , op zoek naar het mes.

In de verwarde situatie waar hij verkeert, ziet hij zichzelf helemaal bedekt met bloed, en hij besluit zich te gaan wassen in de vijver. Hij gaat dieper en dieper het water in tot hij verdrinkt. De dokter en de Kapitein komen langs en horen vreemde geluiden, maar ze ondernemen niets. De dokter constateert alleen dat er iemand verdrinkt.

Hun zoontje speelt thuis met zijn stokpaardje, en hij begrijpt er niets van als zijn vriendjes hem vertellen dat zijn moeder dood gevonden is.  

(Brussel 29-03-1995 / De Munt / La Monnaie)