L'Italiana in Algeri

Gioacchino Rossini    

(Düsseldorf 16-02-2001 / Deutsche oper am Rhein)

(Aken  28-02-2007 / Theateh Aachen)

Libretto van Angelo Anelli.
Opera Buffa met ouverture in 2 aktes.
Plaats en tijd. Algerije,eind 17e begin 18e eeuw.
Première. Venetië.(Teatro di San Benedetto) op 22-05-1813.  

Inhoud

De ouverture  
(Een van de beroemdste die Rossini geschreven heeft) roept het gevoel op van een sluimerend drama dat snel overgaat in een verrukkelijk allegro.
Vooral de blazers partijen klinken uiterst verleidelijk.
Akte I
Eerste toneel.
Het paleis van de Bei van Algiers.
Het koor der eunuchen van de harem (wonderlijk genoeg samengesteld uit tenoren en bassen) treurt om het droevige lot van de vrouwen. Elvira, de echtgenote van de bei, en haar vertrouwelinge Zulma beklagen zich.
Haar echtgenoot houdt niet meer van haar. De Bei maakt zijn opwachting, vervloekt de de vrouwen en doet alsof hij doof is als Elvira het woord tot hem richt. Haly, de kapitein van de kapers, heeft zich bij dit familietafereel gevoegd, en er volgt een levendig kwartet. De bei wil met goed fatsoen van Elvira afkomen en laat daarom Lindoro ontbieden, een jonge Italiaanse slaaf, die bij hem in dienst is.
Lindoro treurt over de afwezigheid van zijn dierbare geliefde Isabella. Cavatine  1) Languir per una Bella.
Mustafá belooft hem dat hij in vrijheid naar Italië mag terugkeren, op voorwaarde dat hij een van Mustafá's beeldschone vrouwen meeneemt. duet. Ah mi perdo, mi confondo.  Lindoro gaat daarmee akkoord. Mustafá heeft veel over de schoonheid van de Italiaanse vrouwen gehoord, en geeft Haly opdracht binnen zes dagen een van hen buit te maken.
Tweede toneel. 
Het strand van Algiers.
Er is een groot passagiersschip gestrand, de "Isabella",  genoemd naar de eigenares. Deze beklaagt zich in haar aria. Cruda sorte, amor tiranno. Zij is de beminde van Lindoro en wil hem uit zijn Algerijnse gevangenschap verlossen. Nu zit zij zelf in de val en Haly heeft geen hand hoeven uit te steken om deze vrouw voor Mustafá buit te maken. Isabella heeft een officiële aanbidder, in Italië destijds een 'cicisbeo' genoemd.  Deze oudere heer heet Taddeo. Als Isabella zegt dat hij haar oom is, wordt Taddeo boos en de twee krijgen hooglopende ruzie. duet. Ai capricci della sorte.
Haly komt vertellen dat Isabella gevangen genomen is. De Bei uit zijn vreugde hierover in een aria. Giàd'insolito ardore. Na zijn vertrek bekent Elvira nog altijd veel te houden van deze wispelturige echtgenoot, maar Lindoro troost haar. Als zij met hem mee gaat naar Italië zal zij zoveel minnaars en echtgenoten vinden als zij wil.
Derde toneel. 
Koor van eunuchen in een lofzang op Mustafá.
Bei Mustafá komt de buitgemaakte gevangene inspecteren. Isabella wordt aan hem voorgesteld maar is allerminst onder de indruk van deze bullebak. Ze maakt onvriendelijke opmerkingen over hem. duet. Oh Che muso, che figua. Taddeo komt opgewonden binnenstuiven om zijn 'nicht' te beschermen. Op dit kritieke moment komt Lindoro met de zwaar gesluierde Elvira binnen om afscheid van de bei te nemen. Tot zijn ontzetting ontmoet hij Isabella en die is niet blij met de gesluierde dame die hij aan de hand voert. Ze vraagt de bei wie dat schepsel is, krijgt te horen dat dit zijn vorige vrouw was die hij voor haar verstoten heeft en die hij nu met een slaaf naar Italië stuurt. 
Isabella zegt nooit met een man te willen trouwen die zijn vrouw zo behandelt, en zij leest de bei ongezouten de les. Deze kruipt in zijn schulp en de akte eindigt met de eerste van de grote Rossini-finales. (misschien wel zijn geestigste), Nella testa hou un campanello, waarin iedereen sterretjes ziet, klokjes hoort luiden en zijn hart hoort bonzen.
Akte II
Eerste toneel. 
Isabella en Lindoro maken plannen om te ontsnappen, en vragen Taddeo om hulp.
Tijdens een ceremonie verleent Isabella een onderscheiding aan Mustafá en vraagt Taddeo die tot Kaimakan bevorderd is haar te helpen. Taddeo weet niet wat voor een onderscheiding het is maar laat zich gedwee op zijn Algerijns uitdossen en wordt door het volk bejubeld als 'Beschermer der Muzelmannen'. Taddeo is niet blij omdat de tulband enorm zwaar is. en hij zingt een zeer amusante aria. Ho un gran peso sulla testa.
Tweede toneel. 
Isabella's appartement in de harem.
Isabella wordt uitgenodigd koffie bij de bei te komen drinken maar zij vraagt of hij bij haar te gast wil zijn. Zijn komst afwachtend begint zij haar toilet te maken. aria en kwartet. Per lui che adoro. Zij zingt over de man die zij lief heeft.
Derde toneel.
Een zaal in het paleis.
Lindoro en Taddeo bespreken hun ontsnappingskansen. Mustafá komt op en Lindoro legt hem uit dat hij het heel anders met Isabella moet aanleggen. In Italië moet men om een dame te behagen een "Pappataci" zijn.
Dat is zo ongeveer de Italiaanse tegenhanger van de kaimakan-onderscheiding. De orde der Pappataci behelst dat men veel en lekker eet, goed en lang slaapt en zich niets aantrekt van wat vrouwen zeggen en doen.
Het is een geheime orde met strenge regels en het geldt als een hoge eer er lid van te mogen worden. Mustafá rust niet voor hij daar ook toe behoort.
Vierde toneel. 
Zaal in het paleis, met uitzicht op zee.
Isabella en Lindoro laten Italiaanse matrozen zich uitdossen in fantastische "Pappataci" - kostuums. Isabella doet een beroep op hun vaderlandsliefde. recitatief. 2)  Amici in ogni evento  en aria. Qual piacer, tra pochi instanti.
Mustafá komt binnen in Groot Pappataci-tenu, en Taddeo leest hem de regels van de orde voor. Intussen heeft een schip  aangelegd, waarop Isabella en Lindoro zich met de overige Pappataci stiekum inschepen.
Langzaam begint het tot de Bei door te dringen dat er iets niet in de haak is. Hij schreeuwt om zijn lijfwacht, maar die is dronken gevoerd. Er blijft dus niets anders voor hem over dan zich te verzoenen met Elvira, en Isabella een vaarwel toe te wuiven.  
 

Düsseldorf 16-02-2001 / Deutsche oper am Rhein)

(Aken  28-02-2007 / Theateh Aachen)