Wolfgang Amadeus Mozart
(Tuinierster uit liefde)
(Eindhoven 29-11-1997 / Stadsschouwburg / Opera Zuid)
(Düsseldorf 24-10-1999 / Deutsche oper am Rhein)
(Düsseldorf 29-06-2009 / Deutsche oper am Rhein)
Libretto, eerste versie van Guiseppe Petrosellini (Italiaans).
Opera Buffa in 3 aktes.
Plaats en tijd. Lagonero, eerste helft 18e eeuw.
Première, eerste versie.München ( Opernhaus St Salvator) op 13-01-1775.
Première, tweede versie Augsburg (Komödienstadt) op ??-05-1780
Libretto, tweede versie van Johann Franz Joseph Stierle (Duits Singspiel)
SANDRINA (tuinierster / doodgewaande Gr. Violante Onesti, verliefd op Belfiore) | sopraan |
GRAAF BELFIORE (vroeger verliefd op Violante nu minnaar van Arminda) | tenor |
ARMINDA (nicht Podestà, was verliefd op Ramiro, nu beloofde bruid aan Belfiore) | sopraan |
PODESTA (Don Anchise / Burgemeester, verliefd op Sadrina) | tenor |
DON RAMIRO (verliefd op Arminda, door haar verlaten) | sopraan |
SERPETTA (dienstmeisje Podestà, verliefd op hem) | sopraan |
NARDO (tuinman / Roberto knecht Violante, verliefd op Serpetta, zij niet op hem) | bas |
Inhoud
Graaf Belfiore heeft in een aanval van jaloezie zijn minnares Violante zo hardhandig aangevallen, en denkt dat ze dood is. Hij vlucht, maar Gravin Violante leeft nog. Zij gaat naar hem op zoek en vermomt zich als tuinierster, (Sandrina). Zij vindt werk bij de Podestà. Iedereen is daar bezig met de voorbereidingen van het huwelijk van Belfiore en Arminda.
Arminda is de nicht van Don Anchise, (de Podestà / Burgemeester). Zij heeft een stormachtige verhouding gehad met Ramiro, die ook op het feest is uitgenodigd. Als alle oude geliefden elkaar weer tegenkomen blijken de gevoelens voor hun oude liefdes sterker te zijn dan voor de nieuwe. Dit geeft veel irritaties die sommigen bijna tot waanzin drijven.
Tot slot komen de oude geliefden eindelijk weer bij elkaar. Violante en Belfiore, en Arminda en Ramiro. De Podestà blijft alleen.
Akte I
De inwoners van Lagonero zijn druk bezig met het versieren van de tuin ter gelegenheid van het huwelijk van Arminda en de graaf Belfiore. De vroegere geliefde van Arminda, Ramiro is ongelukkig omdat zij hem in de steek heeft gelaten. Don Anchise (de Podestà) is druk bezig om in de gunst te komen van zijn nieuwe tuinierster Sandrina, waardoor Serpetta, zijn vroegere geliefde jaloers wordt. Ook is zij niet blij is met de aandacht die de tuinman Nardo voor haar heeft.
Als Sandrina te kennen geeft dat zij zo spoedig mogelijk wil vertrekken, wil Nardo niet mee omdat hij Serpetta niet wil verlaten. Graaf Belfiore arriveert, begroet hij zijn bruid, en schept op tegen de Podestà over zijn intelligentie, zijn rijkdom en het aanzien dat zijn familie geniet. Als Sandrina van Arminda hoort dat zij met de Graaf gaat trouwen krijgt Sandrina een flauwte.
Arminda gaat hulp halen en vraagt Belfiori om bij Sandrina te blijven. Als zij terugkomt is Ramiro er ook, en de twee ex-paren herkennen elkaar, wat hen verlegen maakt en in verwarring brengt. Als de Podestà verschijnt verdwijnen de anderen. Dan komt Serpetta vertellen dat Sandrina in de tuin staat te vrijen met Belfiore. Als Sandrina bekent dat zij Violante is toont hij berouw en vraagt omvergeving.
Bij terugkomst van de anderen ontstaat er een algehele verwarring. We houdt nu van wie? En Belfiore weet niet met wie hij nu zal trouwen omdat hij van beide dames houdt.
Akte II
Arminda is kwaad op Belfiore. Nardo gaat gewoon door met Serpetta het hof te maken. Belfiore vraagt Violanta (Sandrina) of zij bij hem terug wil komen, maar zij kan hem de heftige ruzie die hij met haar had vanwege zijn jaloezie niet vergeven. De Podestà verklaart haar zijn liefde, maar volkomen in verwarring loopt zij weg.
Er komt een arrestatiebevel voor Belfiore vanwege een moordaanslag op Markiezin Violante. De Podestà besluit hierop het huwelijk tussen zijn nicht en een `moordenaar` uit te stellen. Sandra verdedigt Belfiore en zegt dat de Markiezin slechts gewond raakte, ik ben de Markiezin roept zij, en ik schenk hem vergiffenis.
Alleen achtergebleven met Belfiore vertelt zij hem dat zij zich voor Violante heeft uitgegeven om zijn leven te redden. Belfiore raakt verward en volledig buiten zinnen.
Sandrina is het bos in gevlucht, dat vol is met wilde dieren, en voelt zich bang en wanhopig. Iedereen is op zoek naar haar en in het donker verklaart de Podestà zijn liefde aan Armina, en Belfiore aan Serpetta, terwijl ze allebei denken dat zij Sandrina voor zich hebben. Als Ramiro komt met toortsen en iedereen elkaar bij het licht herkent ontstaat er grote verwarring en verbijstering.
Akte III
Nardo probeert met een zotte aria Sandrina en Belfiore in een goede stemming te brengen. De Podestà wil zijn nicht met Ramiro laten trouwen, maar zij wil Belfiore.
Belfiore en Sandrina verzoenen zich. Arminda wil met Ramiro verder gaan en Serpetta vertelt de Podestà dat zij met Nardo gaat trouwen. De Podestà aanvaardt dit alles en besluit om verder alleen te blijven.
In het slotkoor Viva amore che fa tutti rallegrar, zingt men over de vreugde van de ware liefde.
(Eindhoven 29-11-1997 / Stadsschouwburg/Opera Zuid)
LIONEL FRIEND | muzikale leiding |
KEITH WARNER | regie |
ROSWITHA GERLITZ | decor & kleding |
ALLEN HAHN | licht |
Bezetting | |
ANNE DAWSON | Sandrina / Gravin Violante (sopraan) |
JEFFREY LENTZ | Graaf Belfiore (tenor) |
SANDRA ZELTZER | Arminda (sopraan) |
HARRY NICOLL | Podestà / Don Anchise (tenor) |
ANN TAYLOR | Don Ramiro (sopraan) |
MACHTELD BAUMANS | Serpetta (sopraan) |
MARC CLAESEN | Nardo / Roberto (bas) |
(Düsseldorf 24-10-1999 / Deutsche oper am Rhein)
WEN-PIN CHIEN | muzikale leiding |
CHRISTOF LOY | regie |
HERBERT MURAUER | decor & kleding |
CHRISTIAN TOMBEIL | licht |
Bezetting | |
ALEXANDRA VON DER WETH | Sandrina / Gravin Violante (sopraan) |
SERGEJ KHOMOV | Graaf Contino Belfiore (tenor) |
MORENIKE FADAYOMI | Arminda (sopraan) |
MARKUS MULLER | Podestà / Don Anchise (tenor) |
MARTA MARQUEZ | Don Ramiro (sopraan) |
MARLIS PETERSEN | Serpetta (sopraan) |
HANS LYDMAN | Nardo / Roberto (bas) |
(Düsseldorf 29-06-2009 / Deutsche oper am Rhein)
RAINER MULBACH | dirigent |
CHRISTOF LOY | regie |
HERBERT MURAUER | decor |
Bezetting | |
SILVIA HAMVASI | Sandrina / Gravin Violante (sopraan) |
MIRKO ROSCHKOWSKI | Graaf Belfiore (tenor) |
ROSSELLA RAGATZU | Arminda (sopraan) |
BRUCE RANKIN | Podestà / Don Anchise (tenor) |
Don Ramiro (sopraan) | |
ROMANA NOACK | Serpetta (sopraan) |
LUDWICH GRABMEIER | Nardo (bas) |