Richard Strauss
(Brussel 09-09-1995 / De Munt / La Monnaie)
(Brussel 28-01-2012 / De Munt / La Monnaie)
Libretto van Hedwig Lachmann, gebaseerd op het gelijknamige drama van Oscar Wilde.
Dramatische opera in 1 akte.
Plaats en tijd. Perea, de vesting Machareus, van Koning Herodes Antipas ten oosten van de Dode zee.
Première. Dresden (Hofoper) op 09-12-1905.
| HERODES (Koning van Judea) | tenor |
| HERODIAS (zijn vrouw) | mezzosopraan |
| SALOME (hun dochter prinses) | sopraan |
| JOCHANAAN (Johannes de doper profeet) | bariton |
| NARRABOTH (kapitein koninklijke wacht) | tenor |
| PAGE VAN HERODES | alt |
| JOOD 1 | tenor |
| JOOD 2 | tenor |
| JOOD 3 | tenor |
| JOOD 4 | tenor |
| JOOD 5 | bas |
| NAZARENER 1 | tenor |
| NAZARENER 2 | bas |
| SOLDAAT 1 | bas |
| SOLDAAT 2 | bas |
| CAPPADOCIER | bas |
| EEN SLAAF | sopraan / tenor |
Inhoud
Akte I
Een groot terras van het paleis van Herodes wordt door de maan verlicht. Binnen is een groot feest aan de gang. Narraboth, een jonge Syrische officier, bewaakt met een page en enkele soldaten de kerker waarin de profeet Jochanaan zit opgesloten. Narraboth heeft alleen maar oog voor prinses Salomé, de dochter van Heriias en stiefdochter van Herodes, Tetrarch van Galilea. Nog nooit heeft Narraboth Salomé zo mooi gevonden, maar zijn page is verontrust over deze bewondering. U kijkt teveel naar haar, zegt hij, men mag de mensen niet zo bekijken, dat brengt onheil. Om op adem te komen verlaat Salomé de feestzaal en gaat naar het terras.
Akte II
De stem van Jochanaan die uit de kerker opstijgt, prikkelt de nieuwsgierigheid van Salomé. Hij klaagt Herodes aan en vooral Salomé`s moeder, vanwege haar lasterpraat. Salomé wil absoluut de man zien waarover zulke vreemde dingen worden verteld, en die publiekelijk de bandeloosheid van Herodias en de Tetrarch aan de kaak heeft durven te stellen. Onbeschaamd buit zij de fascinatie uit die ze uitoefent op Narraboth om gedaan te krijgen dat hij de kerker laat openmaken, ondanks het formele verbod van Herodes. Jochanaan komt te voorschijn.
Akte III
Hij beledigt Salome en wijst haar af, maar toch is Salomé vol passie voor hem. Zij wil hem aanraken, hem strelen en hem op de mond kussen. Zij daagt hem met zoveel zedeloosheid uit zodat de wanhopige Narraboth aan haar voeten zelfmoord pleegt. Overgeleverd aan haar passie heeft ze totaal geen oog voor hem.
Akte IV
Terwijl Jochanaan haar verwenst en terug naar zijn cel gebracht wordt, komt Herodes zijn stiefdochter, voor wie hij een troebele begeerte koestert, halen. Herodes heeft vreemde bange gevoelens over de profeet. Een jaloerse Herodias is hem gevolgd. Vanuit de gevangenis spreekt Jochanaan met tussenpozen zijn vervloekingen uit. Herodias, die hem haat, verzoekt voor de tweede maal om zijn veroordeling. Er ontstaat een woordenwisseling over de profeet tussen Herodes, Herodias en een groep Hebreeërs en Nazareeërs. Als afleiding vraagt Herodes aan Salomé om voor hem te dansen. Zij doet dit pas hij zweert om haar na het dansen alles toe te staan waar ze om vraagt. Nadat zij haar - Dans der Zeven Sluiers - beëindigd heeft, eist ze, het hoofd van Jochanaan op een zilveren schotel, tot grote vreugde van Herodias. Ook al is zijn ontzetting groot Herodes moet toegeven en zijn belofte inlossen. De beul daalt af naar de kerker om de gevangene te onthoofden. Terwijl de dienaars zich een voor een verschrikt terugtrekken, valt Salomé ten prooi aan een groeiende waanzin en herhaalt haar hartstocht en haar verlangen tegen het hoofd dat men haar overhandigd heeft. Herodes is vol walging en kan het schouwspel niet langer aanzien. Hij gaat terug naar zijn paleis. Wanneer Salomé triomfantelijk besluit met de woorden, - Ik heb je mond gekust, Jochanaan! -, is Herodes zo geschokt en overvallen door weerzin dat hij de soldaten beveelt. - Doodt deze vrouw! -.
(Brussel 09-09-1995 / De Munt / La Monnaie )
| ANTONIO PAPPANO | dirigent |
| LUC BONDY | regie |
| ERICH WONDER | decor |
| SUSANNE RASCHIG | kleding |
| KONRAD LINDENBERG | koor |
| Bezetting | |
| JACQUE TRUSSEL | Herodes (tenor) |
| LIVIA BUDA I-BATKY | Herodias (mezzosopraan) |
| HELEN FIELD | Salome (sopraan) |
| ROBERT HALE | Jochanaan (bariton) |
| KURT SCHREIBMAYER | Narraboth (tenor) |
| RUBY PHILOGENE | Page van Herodes (alt) |
| RICCARDO CASSINELLI | Jood 1 (tenor) |
| ANDRE GREGOIRE | Jood 2 (tenor) |
| CARLOS BELBEY | Jood 3 (tenor) |
| MARTEN SMEDING | Jood 4 (tenor) |
| JAQUES DOES | Jood 5 (bas) |
| FRODE OLSEN | Nazarener 1 (bas) |
| WERNER VAN MECHELEN | Nazarener 2 (bas) |
| PHILIP SKINNER | soldaat 1 (bas) |
| GEORG PAUCKER | soldaat 2 (bas) |
| GERARD LAVALLE | Cappadocier (bas) |
| BEATA MORAWSKA | een slaaf (sopraan/tenor) |
(Brussel 28-01-2012 / De Munt / La Monnaie)
| CARLO RIZZI | dirigent |
| GUY JOOSTEN | regie |
| MARTIN ZEHETGRUBER | decor |
| HEIDE KASTLER | kleding |
| koor | |
| MANFRED VOSS | licht |
| CLAUDIO PAZIENZA | video |
| Bezetting | |
| CHRIS MERRITT | Herodes (tenor) |
| DORIS SOFFEL | Herodias (mezzosopraan) |
| AMANDA ECHALAZ | Salome (sopraan) |
| SCOTT HENDRICKS | Jochanaan (bariton) |
| GORDON GIETZ | Narraboth (tenor) |
| SUSANNE KREUSCH | Page van Herodes (alt) |
| ALASDAIR ELLIOTT | Jood 1 (tenor) |
| YVES SAELENS | Jood 2 (tenor) |
| JOHANNES PREIßINGER | Jood 3 (tenor) |
| ALEXANDER KRAWETZ | Jood 4 (tenor) |
| GUILLAUME ANTOINE | Jood 5 (bas) |
| FRODE OLSEN | Nazarener 1 (bas) |
| DONAL J. BYRNE | Nazarener 2 (tenor) |
| TIJL FAVEYTS | Soldaad 1 (bas) |
| PATRICK SCHRAMM | Soldaad 2 (bas) |
| JULIAN HUBBARD | Cappadocier (tenor) |
| MARC COULON | een slaaf (bas) |
